Betonstaal is helemaal niet rond!

15 januari 2021, 09:04 bouw Als men het over betonijzer heeft, spreekt men meestal over “een staaf rond 8” of “de diameter van die mat moet rond 12 zijn”. Maar zoals je hieronder in figuur 1 ziet, is betonstaal helemaal niet rond. En dus is er niet één vaste, zuivere diameter en daar moet je in de praktijk rekening mee houden. Lees hier het verhaal over de diameter van betonstaal.

Tijdens de productie krijgt betonstaal ribben De start van het productieproces van betonstaal is in de hoogovens, waarvandaan zogenaamde knuppels ijzer naar walserijen worden gebracht. Hier wordt het betonijzer van zijn juiste vorm voorzien. Door middel van staafwalsen of draadwalsen, verschillende afkoelingsmethoden en/of rek of trek onstaan er staven van verschillende dikten. De uiteindelijk beoogde diameter en kwaliteit bepalen welke methode het meest geschikt is. Tijdens deze methoden wordt ook de profilering van ribben of deuken aangebracht om de hechting aan het beton en de overbrenging van krachten te bevorderen. Hierdoor is de staaf niet meer zuiver rond.
Waarom spreken we dan toch van rond 8? De afspraak is, dat een geprofileerde staaf “rond” 8 zodanig geproduceerd moet worden, dat de inhoud en massa toch gelijk zijn aan een denkbeeldige staaf met diezelfde lengte en een zuivere diameter van 8 mm. Hierbij is een afwijkingstolerantie van +/-4,5% toegestaan. Als we het hebben over rond 8, dan heet dat in officiële termen een nominale diameter van 8. Een nominale diameter is een dimensieloos kencijfer. Werken met nominale waarden is praktisch en het communiceert wel zo makkelijk met elkaar.
De kenmiddellijn Een andere term die hiervoor bij geprofileerd staal wordt gebruikt, is de kenmiddellijn ofwel Ø_k. Dit is de middellijn van die denkbeeldige staaf die zuiver rond is, en dus weer dezelfde inhoud en massa heeft als de geprofileerde staaf.

Controle van de diameter van betonstaal Leuk die afspraken en denkbeeldige ronde staven, maar klopt het allemaal? Dat wordt uiteraard getest en in de gaten gehouden. Want het bouwmateriaal moet voldoen aan Europese codes en normen. In een certificaat van betonstaal staat bijvoorbeeld aangegeven wat de nominale diameter van het bestelde materiaal is en wat de gemeten waarden zijn. Hierbij wordt gekeken naar de werkelijke oppervlakte. Zie figuur 3. Bij een diameter van 12 mm hoort een oppervlak van pr²=p6²=113.1 mm². Bij de proeven is bij deze partij dus gebleken dat de werkelijke oppervlakten die waarde benaderen en binnen de toegestane afwijkingen vallen.

Rekening houden met een niet ronde staaf In de praktijk is het belangrijk er rekening mee te houden dat de staven betonijzer niet zuiver rond zijn. Als je in de onderstaande tabel kijkt, zie je dat van een staaf rond 10, de praktische diameter D 11,6 mm kan zijn (verschilt per producent). Als je bijvoorbeeld een haarspeld aan de kopzijde in een korf moet steken, heb je kans dat de haarspeld niet goed past als je van te voren geen rekening houdt met de werkelijke diameter. Je weet bijvoorbeeld dat de buitenmaat van de korf 230 mm. is met staven rond 10. De binnenmaat van de korf is dan in de praktijk niet 210 mm., maar kan 206,8 zijn. Ook de staven van de haarspeld zijn niet precies 10mm. Dan kan het lastig zijn de haarspeld erin te steken als je met precies 10 mm. had gerekend voor de breedte van de haarspeld.

Grootte van een boorgat Betonstaal wordt ook regelmatig aangebracht via gaten. Bijvoorbeeld wanneer er aan een bestaand gebouw aangebouwd wordt, worden er gaten in het reeds bestaande beton geboord. Bij het boren van de gaten moet uiteraard ook rekening gehouden worden met de werkelijke diameter van het betonstaal. Wanneer er een mooi rond gat met een diameter van 8 mm geboord wordt, zal die staaf Ø8 met een D1 van 9,3 mm (zie figuur 4) er niet in passen. Kijk hier voor een overzicht van de werkelijke, praktische diameters van betonstaal.
Ruim assortiment aan diameters Betonstaal.nl levert een ruim assortiment aan diameters betonijzeren staven van 6 tot 32 mm. Bouwstaalmatten worden geleverd van 4 tot 12 mm. Heb je afwijkende diameters nodig of een ander wapeningsverzoek? We hebben een gedreven team wapeningsspecialisten voor je klaar staan. Neem contact met ons op.
 
Lees al het betonnieuws op onze betonmagazine.nl
 
 
Bedrijfspagina Betonstaal