Eerst duurzaam isoleren, dan duurzaam verwarmen
renovatie Slecht geïsoleerde kantoren en woningen kunnen niet comfortabel verwarmd worden met een warmtepomp als ze niet voldoende geïsoleerd zijn. Maar gebeurt dat isoleren wel altijd? We laten leveranciers van warmtepompen en isolatiemiddelen aan het woord over de uitdagingen in hun markt.Wat zijn de uitdagingen in jullie markt op dit moment? Panasonic - William van Driel (WvD), teamleider Lucht/Water Warmtepompen: ‘De levering van producten was een tijd lastig. Dit jaar werken we de achterstand weg. Waar we ook een uitdaging in zien, zijn woningen voor starters en studenten. Qua woonoppervlak zijn dit kleine woningen, maar per project zijn het er veel en is er rond de 1,5 tot 2 kW aan verwarmend vermogen nodig per appartement.’
TONZON - Ton Willemsen (TW), directeur: ‘Een grote uitdaging op dit moment is nog steeds de markt ervan te doordringen dat vloerisolatie van cruciaal belang is voor een comfortabele, gezonde en energiezuinige woning. Nog steeds zie je “verduurzamingsprojecten” langskomen waarbij vloerisolatie achterwege is gebleven omdat dit toch niet meetelt om een “mooi” energielabel te krijgen. Nu zie je dat bij dit soort projecten de bewoners na verloop van tijd massaal door de vloer zakken. De houten vloeren verrotten versneld door de hogere vochtigheid bij de vloer. Een tweede uitdaging is de markt ervan te overtuigen dat wanneer men vloerisolatie toepast men niet moet bezuinigen op de isolatiewaarde. Milieu Centraal adviseert voor vloeren met vloerverwarming minimaal Rc = 5,0 m2K/W toe te passen.’
Met welke producten gaan jullie hier een (deel van de) oplossingen voor bieden? WvD: ‘Met onze warmtepompen op propaan. Deze zijn uitermate geschikt voor zowel nieuwbouw met lagetemperatuurverwarming als voor de renovatiemarkt. Met deze oplossing kan direct overgestapt worden naar een all-electric oplossing waarmee we een uitdaging voor de toekomst voorkomen. Want als we massaal overgaan op hybride oplossingen staan we over 7 jaar weer voor dezelfde opgave als nu. Wij zijn dit jaar begonnen met het aanpassen van onze fabriek in Tsjechië. In 2025 kunnen we hier 500 duizend warmtepompen per jaar produceren.’
TW: ‘Wij hebben ons assortiment thermoskussens uitgebreid met een vierkamerkussen waarmee bij betonvloeren een BCRG-erkende Rc van 7,1 m2K/W wordt gehaald. Dit is een ideale oplossing voor projecten waar vloerverwarming en/of een warmtepomp geïnstalleerd worden of zijn.’
Welke kansen zien jullie? WvD: ‘We zien vooral kansen om bestaande woningen verder te verduurzamen. Veel woningeigenaren hebben hun eerste energiebesparende maatregelingen zoals isolatie van gevels, dak en isolerend glas al doorgevoerd. Hun volgende stap is waarschijnlijk de cv-ketel vervangen door een warmtepomp. Daar liggen voor ons mogelijkheden, bijvoorbeeld ook met een verwarmingsoplossing met een airconditioning. De vraag hiernaar groeit. We betreuren het dat deze duurzame oplossing niet aanmerking komt voor de ISDE. Voor kleine starterswoningen kunnen we met een simpele installatie een mooie en vooral praktische oplossing bieden zoals onze collectieve oplossing met chillers op propaan.’
TW: ‘Minister De Jonge van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordering heeft de Tweede Kamer op 17 maart laten weten de energiearmoede sneller aan te willen pakken. Volgens TKI Urban Energy mogen we vloerisolatie daarbij niet achterwege laten, sterker nog: dat moet het startpunt zijn. Wij staan daar al klaar voor. We hebben onlangs een nieuwe productielocatie in gebruik genomen waar we per jaar voor 500 duizend woningen vloerisolatie kunnen maken.’
Welke innovaties komen eraan? WvD: ‘We hebben al geïnnoveerd. We hebben een propaanwarmtepomp voor de individuele woningbouw, een propaanchiller voor de collectieve woningbouw en een koelvriesoplossing met CO2 als koudemiddel. En we blijven innoveren bijvoorbeeld met ventilatie-oplossingen en niet te vergeten ook met de Nanoe-X, een actieve luchtzuiveringsoplossing.’
TW: ‘TONZON timmert nu al 43 jaar aan de weg met vloerisolatie. Honderdduizenden woningen hebben al TONZON. Wij komen met slimme producten om de isolatiewaarde van deze bestaande vloeren op te krikken naar Rc = 7 m2K/W of zelfs hoger.’
Tekst: Sara Terburg
