Kommuter: de mobiele werkplek die je eenvoudig meeneemt in je bestelwagen
Voor monteurs, installateurs, aannemers en andere vakmensen die op locatie werken is het wel zo efficiënt als ze al hun spullen overzichtelijk bij de hand hebben. En helemaal fijn als ze dan ook nog ergonomisch kunnen werken. Met de Kommuter is dit mogelijk. De Kommuter is een verrijdbare werkplek waarin al je gereedschap en materiaal netjes is opgeborgen.
Je neemt de Kommuter eenvoudig mee in je werkbus en trekt hem met één hand uit de laadruimte. Vervolgens rol je al je gereedschap en materiaal naar de plek waar je moet zijn. Daar verandert de Kommuter met een paar klikken in een ergonomische werkplek. Want werken op stahoogte is een stuk prettiger dan telkens je gereedschap en materialen van de grond te moeten pakken. En na de klus schuif je de Kommuter, net als een brancard in een ziekenauto, weer terug in je bestelwagen. Hiermee staat al je gereedschap meteen weer veilig vergrendeld op zijn plaats.
Er zijn systemen waarbij je bus meteen je werkplaats, opslag en grijpvoorraad is. Werkt prima, zolang je maar precies daar kunt parkeren waar je moet zijn. Er zijn ook steekwagentjes waar je gereedschapskisten op kunt laden en mee kunt nemen naar je werkplek. Maar er is één systeem dat deze twee werkwijzen combineert. Kommuter: transport, gereedschap, grijpvoorraad én werkplek in één handige verrijdbare unit.
Ondanks het feit dat de Kommuter bijna 200 kilo kan vervoeren, verdwijnt hij soepel en licht je bus in. Het geheim is het onderstel. Hierbij is er goed gekeken naar het materieel dat ambulancediensten gebruiken. Die duwen de brancard met patiënt zo de ambulance in, waarbij het onderstel automatisch inklapt. De Kommuter werkt net zo. Het enige verschil is dat je de Kommuter ook via de zijdeur je bus in kan schuiven. Zo kun je er zelfs twee of drie meenemen.
In de bus staat elke Kommuter op een vast platform. Dat heeft twee functies. Het goed vergrendelen van de Kommuter tijdens het transport én het geleiden van de unit tijdens het in- en uitladen. Standaard heeft de Kommuter twee stevige zwenkwielen voor en twee grote wielen achter. Voor extra comfort en ruwer terrein is hij ook leverbaar op luchtbanden. Er zijn verschillende lengtematen, maar met een maximale breedte van 69 cm kan de Kommuter altijd door een gewone kamerdeur.
De Kommuter past in een middelgrote tot grote bestelauto en is verkrijgbaar in verschillende soorten en afmetingen. Van een versie met werkbank en grote schuiflade tot verschillende opbergkisten die open- en uitklappen. Deze kisten zijn naar wens in te richten, waardoor je alles georganiseerd op jouw manier kunt opbergen.
Dit maakt de Kommuter geschikt voor elke vakman; of hij nu in de bouw, elektro-, verwarmingstechniek of in de koel- en vriesbranche werkt. Maar de slagvaste en waterdichte opbergbox maakt de Kommuter ook geschikt voor andere professionals die behoefte hebben aan een variabele werkplek. Denk aan professionele dronevliegers, EHBO-personeel op evenementen, politie, veiligheidsdiensten en servicemonteurs voor agrarische en grondverzetmachines.
Kommuter is een merknaam van Lago Accessori en wordt in de Benelux exclusief verkocht door Imbema. Voor meer informatie zie: www.imbema.com/kommuter.
De complete afbouwsector komt samen op Afbouw Vakdagen
Op 8 en 9 november 2023 vindt de eerste editie van Afbouw Vakdagen plaats in Evenementenhal Gorinchem. Dit is het enige vak evenement voor de complete afbouwbranche in Nederland, waar product en ontmoeten centraal staat. In samenwerking met de Nederlandse Ondernemersvereniging voor Afbouwbedrijven (NOA) wordt daarnaast een kennisprogramma opgezet voor de professional. Op Afbouw Vakdagen staan leveranciers, groothandels, fabrikanten en distributeurs binnen de volgende hoofdsectoren: stukadoren, plafond & wand, vloeren & terrazzo, natuursteen, tegelzetten en schilders.
Eline Kuijsters, Marketing Event Manager bij organisator Easyfairs: “We hebben er enorm veel zin in! Het is altijd spannend hoe een lancering uitpakt, maar we zien heel veel animo in de markt en dat geeft veel vertrouwen. De aanmeldingen voor het event stromen binnen en er staan zo’n 100 deelnemers ingetekend op de plattegrond. Daarnaast zijn er mooie partijen die naast NOA met ons samen willen werken om een succes te maken van deze editie, zoals Volandis, het Neerlandsch Stucgilde en Bovatin. We krijgen zo een interactief, maar ook leerzaam programma voor de professional uit de afbouwbranche”.
Interactief en veelzijdig programma
Naast netwerken is er ook genoeg te beleven. Op het Kennisplein worden verschillende sessies georganiseerd waar je gratis aan deel kunt nemen. “We hebben veel presentaties over onderwerpen binnen de afbouwbranche (zoals veilig werken, de ontwikkelingen in de woningmarkt en duurzaam bouwen), maar op de eerste dag hebben we ook een Keynote die alles gaat vertellen over kunstmatige intelligentie. Super interessant om een kijkje in de toekomst te krijgen en wat dit voor de afbouwsector gaat betekenen!” Naast de sessies op het Kennisplein worden er op het Stuc Demoplein verschillende decoratieve technieken gedemonstreerd. Hiervoor is een samenwerking aangegaan met het Neerlandsch Stucgilde. Tenslotte presenteert een selectie exposanten hun innovaties die genomineerd zijn voor de Afbouw Innovatie Publieksprijs. Bezoekers kunnen op het event stemmen welke innovatie in hun ogen het meest innovatief is voor de afbouwbranche. De winnaar wordt donderdag 9 november om 20:00 uur bekend gemaakt op het Kennisplein.
Speciaal voor ondernemers
Tijdens Afbouw Vakdagen wordt er aandacht geschonken aan ondernemers. Kuijsters: “Een groot gedeelte van de branche is zzp’er of ondernemer. Deze professionals komen voor andere uitdagingen te staan dan werknemers. Daarom hebben we op beide dagen bijvoorbeeld speeddatesessies waar je direct vrijblijvend een vraag kunt stellen aan partijen zoals een verzekeraar, een advocatenbureau, maar ook Volandis en NOA. Zo kom je als ondernemer laagdrempelig in contact met de mensen die jou kunnen helpen.”
Een nieuw leven voor oud gereedschap
Het event houdt zich niet alleen bezig met de nieuwste producten en innovaties, maar speelt ook graag een rol in het hergebruik van oude materialen. De organisatie slaat daarom de handen ineen met Stichting Tools to work en zamelt tijdens Afbouw Vakdagen gebruikt gereedschap in voor non-profit projecten in Afrika. Kuijsters: “Er komen in onze hal duizenden professionals samen die met zijn alle zoveel hand- en elektrisch gereedschap hebben liggen wat niet meer gebruikt wordt. Met soms simpele aanpassingen kunnen deze gereedschappen een grote impact maken voor mensen die graag een zelfstandig bestaan willen opbouwen.” Op beide eventdagen kan het gereedschap ingeleverd worden bij de stand van Tools to Work.
Laagdrempelige gesprekken
Op de beursvloer staat een groot aanbod van oplossingen en diensten binnen de verschillende hoofdsectoren. Zo’n 100 leveranciers, groothandels, fabrikanten en distributeurs presenteren én demonstreren de nieuwste producten. “Dit is hét moment om zowel je relaties de hand te schudden als bij nieuwe leveranciers een kijkje te nemen. We maken deze ontmoeting graag zo laagdrempelig mogelijk en hebben daarom een gratis hapje en drankje voor zowel de exposant als de bezoeker. Voor de werklieden die het overdag erg druk hebben, zijn we zelfs tot 21:00 uur geopend. En ben je NOA-lid? Dan is er op woensdagavond aansluitend nog een feestavond!”
Registreer je gratis
Via Bouwmagazine kun je met code MP2517 gratis een ticket bestellen voor jou en je collega’s. Ga naar www.afbouwvakdagen.nl, registreer en vul de code in.
Nationale Energie Week 2023 was groter en grootser dan ooit
Den Bosch was vorige week wederom het zakelijke middelpunt van de energietransitie in Nederland. Met als thema Samenwerken in transitie waren de Brabanthallen drie dagen lang dé plek om te zijn voor iedereen die beroepsmatig betrokken is bij de verduurzaming van de bouw, installatie, mobiliteit en industrie.
Het evenement, met als belangrijkste onderdelen de gelijktijdige vakbeurzen Vakbeurs Energie, Zero Emission | Ecomobiel, Industrial Heat & Power en PREFAB, laat precies zien waar Nederland staat in de energietransitie. Een unieke samenkomst waarbij 450 deelnemende bedrijven en kennispartijen en bijna 22.000 betrokken professionals afkomstig zijn uit de volle breedte van het Nederlandse bedrijfsleven.
Over ketens en branches heen
Wendy van de Geijn, beursmanager en directielid van organisator 54events: “Alle oplossingen zijn vertegenwoordigd en de samenstelling is uniek. Een derde van de aanwezigen bezoekt geen andere vakbeurzen en is dus live verder nauwelijks te treffen. Dit stimuleert samenwerkingen over de ketens en branches heen en dat is precies wat de energietransitie nodig heeft.”
“Voor ons is dit een belangrijke beurs. We komen hier veel partijen tegen waarmee we samenwerken, en zakelijke eindgebruikers zoals installateurs en opdrachtgevers als VvE’s en corporaties.” – Evander de Vries, segment manager utiliteit bij Remeha, exposant op Vakbeurs Energie
Het is een strikt zakelijk evenement dat zich richt op ondernemers, managers en technisch specialisten. Particulieren worden actief geweerd: “Bij ons is professionele betrokkenheid bij de energietransitie inderdaad een voorwaarde voor toegang”, aldus Van de Geijn: “Wij zijn 100% B2B.”
200 kennissessies
Tijdens het evenement delen zo’n 350 sprekers hun expertise in meer dan 200 kennissessies. Ze schijnen hun licht op vrijwel alle deelthema’s in de genoemde sectoren. Gedacht kan daarbij worden aan netcongestie, energieopslag, circulariteit, duurzaam bouwen, toepassing van waterstof, duurzame logistiek, financiering, subsidies en flexibel energieverbruik.
“Dit is ‘where vision meets execution’. PREFAB is een prachtig platform en als je dat van bovenaf bekijkt, dan zie je dat het, net als deze vakbeurs als onderdeel daarvan, elk jaar meer vorm en inhoud krijgt.” – Maarten van der Boon van Bim4production, exposant op PREFAB
Voor het kennisprogramma wordt actief samengewerkt met vrijwel alle toonaangevende organisaties en verenigingen. Onder meer RVO, Energy Storage Nederland, de Federatie van Energie Consultants (FedEC), FME, de Nederlandse Vereniging voor Duurzame Energie, NWBA, Platform Verduurzaming Industrie, VEMW, de Nederlandse Vereniging van Ondernemers in het Thermisch Isolatiebedrijf, NEON Research (TU/e), Fedet, Smart Energy NL, Topsector Energie, TVVL, Evofenedex, de ministeries van I&W en Defensie, NLHydrogen, Stichting Gelijkspanning, Circospin, AllesOverWaterstof, de Nationale Agenda Laadinfrastructuur en Transport en Logistiek Nederland leveren een bijdrage.
Van de Geijn: “Waar het sentiment over de energietransitie in de politiek, media en samenleving soms nog wel eens als sceptisch of zelfs negatief wordt ervaren, daar heerst hier, bij alle stakeholders, een bijna tastbare vastberadenheid om de klus te klaren. Zij denken niet in problemen, maar in samenwerking en oplossingen.”
“Men komt met concrete cases, maar we zien ook pioniers; twee ondernemers bijvoorbeeld die een spookdorp in Spanje hebben aangekocht en dit CO2-neutraal willen maken. Voor hen is hier een wereld te winnen.” – Rob Engelen, CCO bij SmartGrid, exposant op Zero Emission | Ecomobiel
Reuring
Standhouders beoordeelden hun deelname met gemiddeld een 7,8 en de bezoekende professionals gaven een 7,4. Van de Geijn: “Er was reuring in de stands en we zagen drukke gangpaden, volle kennissessies, een ongekend enthousiasme op social media en veel media-aandacht. Alles wat een vakbeurs geslaagd maakt. Voor ons als organisator is dat fantastisch”.
“Hier komen industriële eindgebruikers die op zoek zijn naar oplossingen. Een deel daarvan kent ons nog niet en daarom staan we hier. En omdat we successen boekten uit onze vorige deelname.” – Wim Bouwman, accountmanager compression sales bij GEA, exposant op Industrial Heat & Power
In 2024 vinden Vakbeurs Energie en de vakbeurzen Zero Emission | Ecomobiel, Industrial Heat & Power en PREFAB plaats op 15, 16 en 17 oktober. De volgende publieke events van 54events op de kalender zijn de vakbeurzen Renovatie & Transformatie, MONUMENT en HOUTBOUW op mei. Ook deze vinden plaats in de Brabanthallen.
—
54events
54events organiseert vakbeurzen, congressen, web- en seminars en summits in het kader van de verduurzaming van de gebouwde omgeving, mobiliteit en industrie in Nederland. Het is haar missie om mensen en organisaties te helpen bij het versterken van hun zakelijke netwerk, om zo hun business te verrijken.
Winterperiode brengt extra risico’s van diefstallen op bouwplaatsen met zich mee
“Bijna elke bouwplaats diefstal brengt nu vertraging met zich mee”
Dagelijks worden bouwplaatsen het slachtoffer, vanwege de vaak kostbare bouwmaterialen, gereedschappen en bouwplaats uitrusting die er aanwezig zijn. Nu de dagen korter worden, zal het aantal diefstallen op bouwplaatsen opnieuw toenemen. Beveiligingsfirma BauWatch roept bedrijven op om dit najaar extra waakzaam te zijn. Een bouwplaats diefstal betekent een direct verlies voor de aannemer, maar meestal weegt de indirecte schade veel zwaarder door: bij gebrek aan materieel of bouwmaterialen lopen vele bouwplaatsen vertraging op.
Aannemers worden met twee fenomenen geconfronteerd: enerzijds verdwijnen er geregeld kleine hoeveelheden bouwmateriaal, zoals betonblokken, bakstenen of isolatiepanelen. Anderzijds zijn er ook circuits van professionele dieven die het bijvoorbeeld op specifieke uitrusting of op dure materialen als koper hebben gemunt. Daar loopt de directe schade hoog op.
Koperdiefstallen in opmars
De afgelopen jaren waren bijvoorbeeld koperdiefstallen in opmars. Recent nog kwam Aurubis, de grootste koperproducent van Europa, in het nieuws. In enkele jaren tijd zou een criminele organisatie erin geslaagd zijn voor meer dan 100 miljoen euro aan metalen te stelen uit de Duitse vestiging. Ook zonnepanelenparken worden geconfronteerd met grote schadegevallen. Denk maar aan Zonneweide Torenallee van Energiecoöperatie Endona in Raalte. De schade werd er in augustus geschat tussen 150 duizend en 200 duizend euro.
“Spijtig genoeg stellen we vast dat dergelijke feiten steeds vaker voorkomen. De vraag naar koper is hoog, onder meer als gevolg van de energietransitie, en heeft de prijs doen stijgen”, stelt Al Ghelani, CEO van BauWatch Group. “Zo wordt koper volop gebruikt in windturbines en bij zonneparken. Een efficiënt elektriciteitsnetwerk kan niet zonder.”
Ook de prijs van andere bouwmaterialen is gestegen, onder meer als gevolg van de oorlog in Oekraïne en de inflatie. “Dat weten criminele organisaties natuurlijk al te goed en een bouwplaats is hun geliefkoosde doelwit. Vaak is er weinig fysieke bescherming bij een bouwplaats, en als de werkdag afgelopen is, slaan ze hun slag. Omwonenden of voorbijgangers kunnen nauwelijks het verschil zien tussen de arbeiders op de bouwplaats en de dieven, die dan makkelijk hun gang kunnen gaan”, aldus Al Ghelani.
Preventief handelen
BauWatch weet uit ervaring dat het aantal diefstallen in de winterperiode piekt. Traditioneel krijgen we dan een sterke stijging van diefstallen. Dat betekent tijdsverlies en extra kosten, maar in veel gevallen ook vertraging op de bouwplaats, omdat materialen ontbreken en er niet kan worden doorgewerkt. Daarom roepen we op tot extra waakzaamheid en raden we aannemers het nodige te doen om hun bouwplaats te beveiligen. Er zijn een pak organisatorische maatregelen die ze kunnen treffen, zoals het gebruiken van afgesloten containers om materiaal op te bergen, of het opstellen van een beveiligingsprotocol met de verantwoordelijkheden op de bouwplaats.
Wie echt gerust wil zijn, kan zijn bouwplaats beveiligen met camera’s. Zulke camera’s hebben een dubbel nut: zowel preventief, omdat ze dieven ervan weerhouden om binnen te dringen op het terrein, als reactief, omdat slimme camera’s gekoppeld aan de alarmcentrale toelaat om in te grijpen wanneer dieven zich toch op de bouwplaats wagen. BauWatch beveiligingssystemen helpen dus om diefstallen te voorkomen en om sneller in te grijpen.
BauWatch Group, leverancier van systemen voor bouwplaatsbeveiliging, merkt dat steeds meer bouwondernemingen actief met veiligheid bezig zijn. “De vraag naar professionele beveiligingsoplossingen zit in de lift. Als ervaren partner kunnen wij voor aannemers alle risico’s in kaart brengen en op basis daarvan gepaste maatregelen voorstellen. Meestal geeft een combinatie van organisatorische en technische maatregelen het beste resultaat. Nu de donkere dagen naderen, staan we klaar om snel te schakelen en aannemers te helpen om problemen te voorkomen”, besluit Al Ghelani.
Adviesbureau Lüning brengt Paris Proof Constructies in de praktijk
Ruim een half jaar is Adviesbureau Lüning bezig om actief in haar projecten de CO2- uitstoot van de gebruikte materialen te monitoren en waar mogelijk te reduceren. Tijdens het symposium ter ere van het 40-jarig bestaan van het bedrijf, afgelopen donderdag in het Natural Pavilion in Almere, presenteerde het bureau haar ervaringen.
Gert-Jan Rozemeijer, directeur van Adviesbureau Lüning, vertelt: “Eind vorig jaar ontstond het idee om op basis van het Paris Proof Rekenprotocol van NIBE/ DGBC de uitstoot van onze constructies te gaan berekenen. Doel was het bepalen van de materiaalgebonden CO2-uitstoot van alle opgeleverde projecten van 2022 en te rapporteren in een jaarverslag.” Het vinden van correcte data was lastiger dan gedacht, maar uiteindelijk lukte het om in mei van dit jaar het eerste Jaarverslag Paris Proof Constructies 2022 te publiceren. Sindsdien is Adviesbureau Lüning de daartoe ontwikkelde ‘Paris Proof Quickscan’-tool gaan toepassen op lopende en nieuwe projecten. De eerste inzichten en bevindingen hiervan werden afgelopen donderdag gepresenteerd aan een zaal vol relaties van het adviesbureau tijdens het symposium Paris Proof Constructies, ter ere van het 40-jarig jubileum van het bureau. Het onderzoek levert 5 belangrijke conclusies op.
Symposium ter ere van 40-jarig jubileum Adviesbureau Lüning
De eerste stap naar verduurzaming is kwantificeren
Adviesbureau Lüning is gespecialiseerd in het ontwerpen van houtconstructies. In de basis zijn deze constructies al behoorlijk duurzaam, hout heeft immers een relatief lage footprint. Er bleven echter belangrijke vragen onbeantwoord: hóe duurzaam is “duurzaam” eigenlijk? En zijn onze constructies wel duurzaam genoeg? In een poging om deze vragen goed onderbouwd te kunnen beantwoorden is Lüning aan de slag gegaan met het Rekenprotocol Paris Proof Constructies van NIBE/ DGBC. Deze rekenmethode bestaat uit het kwantificeren van de materiaalgebonden CO2-uitstoot en geeft grenswaarden waaraan deze getoetst kunnen worden. De grenswaarden komen overeen met het beschikbare CO2-budget om binnen de 1,5 graden opwarming te blijven, vandaar de verwijzing naar het klimaatakkoord van Parijs in de naam van het protocol. Op basis van deze rekensystematiek zijn als eerste stap alle opgeleverde projecten van 2022 beoordeeld.
Symposium ter ere van 40-jarig jubileum Adviesbureau Lüning
De eerste stap naar verduurzaming is kwantificeren
Adviesbureau Lüning is gespecialiseerd in het ontwerpen van houtconstructies. In de basis zijn deze constructies al behoorlijk duurzaam, hout heeft immers een relatief lage footprint. Er bleven echter belangrijke vragen onbeantwoord: hóe duurzaam is “duurzaam” eigenlijk? En zijn onze constructies wel duurzaam genoeg? In een poging om deze vragen goed onderbouwd te kunnen beantwoorden is Lüning aan de slag gegaan met het Rekenprotocol Paris Proof Constructies van NIBE/ DGBC. Deze rekenmethode bestaat uit het kwantificeren van de materiaalgebonden CO2-uitstoot en geeft grenswaarden waaraan deze getoetst kunnen worden. De grenswaarden komen overeen met het beschikbare CO2-budget om binnen de 1,5 graden opwarming te blijven, vandaar de verwijzing naar het klimaatakkoord van Parijs in de naam van het protocol. Op basis van deze rekensystematiek zijn als eerste stap alle opgeleverde projecten van 2022 beoordeeld.
Jaarverslag Paris Proof Constructies 2022 van Adviesbureau Lüning
Laat de adviseur de emissies van zijn eigen ontwerpdiscipline bepalen
Vertrekpunt voor het beoordelen van de opgeleverde projecten waren de MPG-berekeningen die voor de projecten aanwezig waren. Het rekenprotocol gebruikt namelijk een deel van de data uit dezelfde bron, de Nationale MilieuDatabase (NMD). Al snel bleek echter dat dit tot onjuiste resultaten leidde. Enerzijds schoot de aanwezige data uit de NMD danig tekort, anderzijds bleken er veelvuldig verkeerde materialen te zijn geselecteerd in de MPG-berekeningen. Samen met Quake, het innovatieplatform van Oosterhoff, is veel energie gestoken in het verkrijgen van betere data. Dit resulteerde in de Quickscan Paris Proof Constructies. Een makkelijk toegankelijke tool die op basis van gevalideerde en betrouwbare data materiaalgebonden emissies berekent. Hiermee is het eerste probleem opgelost.
De oplossing voor het andere probleem is simpel: laat de adviseur de emissies van zijn eigen ontwerpdiscipline bepalen. Het onderzoek liet zien dat de uitkomsten van de berekeningen erg gevoelig zijn voor zaken die diepgaande kennis van het ontwerp vereisen. Zo is de uitstoot van de constructie sterk afhankelijk van zaken als bijvoorbeeld betonmengsel, wapeningspercentage, houtsoort en type verbindingsmiddelen. Het juist selecteren van materialen op een dergelijk detailniveau vraagt veel inzicht in het ontwerp. Inzicht dat iedere adviseur voor haar eigen discipline het beste heeft. En misschien nog wel belangrijker, op deze wijze kunnen adviseurs de quickscan inzetten als ontwerptool. Door verschillende ontwerpvarianten te berekenen met de quickscan kan de CO2-emissie betrokken worden bij het maken van ontwerpkeuzes. Dit maakt sturen op Paris Proof tijdens het ontwerp werkelijk mogelijk.
Principe Quickscan Paris Proof Constructies, ontwikkeld door Adviesbureau Lüning i.s.m. Quake en ABT
Principe Quickscan Paris Proof Constructies, ontwikkeld door Adviesbureau Lüning i.s.m. Quake en ABT
Paris Proof gaat niet vanzelf (zelfs niet bij biobased)
Toen eenmaal de juiste milieudata waren verzameld was de volgende stap de projecten van 2022 met terugwerkende kracht doorrekenen. De uitkomsten, die zijn gepubliceerd in het Jaarverslag Paris Proof Constructie 2022, waren verrassend en gaven direct nieuwe inzichten. Van alle projecten uit 2022, bleek (slechts) 60% te voldoen aan de grenswaarden van Paris Proof, ondanks dat alle projecten in hout waren gerealiseerd. Het toepassen van hout heeft weliswaar een positieve invloed op het verlagen van de materiaalgebonden emissies maar is niet in alle gevallen voldoende. Ook valt op dat de projecten die in 2022 voldoen aan Paris Proof, dit in 2028 niet meer halen. Dit komt omdat bij het vaststellen van de grenswaarden er voor gekozen is om deze richting 2050 steeds strenger te maken. Het blijft dus noodzaak om continu te verbeteren in het verlagen van de CO2-uitstoot.
Tabel met Paris Proof Grenswaarden uit Paris Proof Materiaalgebonden Rekenprotocol van DGBC/ NIBE
Adviseurs dienen zich te bekwamen in CO2-bewust ontwerpen
De berekeningen uit het Jaarverslag tonen welke onderdelen van de constructie een meer dan gemiddelde bijdrage leveren aan de totale CO2-uitstoot van de constructie. Zo heeft Adviesbureau Lüning veel inzicht gekregen in de invloed van onder andere de verschillende betonmengsels, de hoeveelheid wapening in het beton en de stalen verbindingsmiddelen in de houtconstructie. Deze nieuwe kennis is waardevol in het ontwerpen van volgende constructies. Gert-Jan Rozemeijer: “Duidelijk is dat we als adviseurs pas net begonnen zijn met het CO2-bewust ontwerpen en dat hier nog veel kennis en kunde te vergaren is.”
Het Paris Proof ontwerpproces begint met een gesprek over allocatie van CO2-budget
De eerste stap is nu gezet door Adviesbureau Lüning om de materiaalgebonden emissies voor de constructie te berekenen, gedurende het ontwerpproces te monitoren en waar nodig bij te sturen. En hoewel de constructie veruit het grootste deel van de hoeveelheid toegepast materiaal betreft (ongeveer 60%), is het noodzakelijk dat dit ook voor alle andere materialen zal worden opgepakt. Het streven is uiteraard om op gebouwniveau Paris Proof te zijn en niet alleen de constructie. Om samen met alle disciplines een Paris Proof gebouw te ontwerpen is het nodig om te starten met het verdelen van de schaarse middelen. Dit betekent dat naast het alloceren van financieel budget ook het verdelen van het CO2-budget bovenaan op de agenda van de ontwerpvergadering dient te staan.
De huidige studie wordt slechts als een eerste stap gezien door Adviesbureau Lüning. Om een Paris Proof toekomst te realiseren, zullen adviseurs zich in hoog tempo moeten bekwamen in CO2-bewust ontwerpen. Adviesbureau Lüning heeft de handschoen opgepakt, wie volgt?
Tabel met Paris Proof Grenswaarden uit Paris Proof Materiaalgebonden Rekenprotocol van DGBC/ NIBE
Adviseurs dienen zich te bekwamen in CO2-bewust ontwerpen
De berekeningen uit het Jaarverslag tonen welke onderdelen van de constructie een meer dan gemiddelde bijdrage leveren aan de totale CO2-uitstoot van de constructie. Zo heeft Adviesbureau Lüning veel inzicht gekregen in de invloed van onder andere de verschillende betonmengsels, de hoeveelheid wapening in het beton en de stalen verbindingsmiddelen in de houtconstructie. Deze nieuwe kennis is waardevol in het ontwerpen van volgende constructies. Gert-Jan Rozemeijer: “Duidelijk is dat we als adviseurs pas net begonnen zijn met het CO2-bewust ontwerpen en dat hier nog veel kennis en kunde te vergaren is.”
Het Paris Proof ontwerpproces begint met een gesprek over allocatie van CO2-budget
De eerste stap is nu gezet door Adviesbureau Lüning om de materiaalgebonden emissies voor de constructie te berekenen, gedurende het ontwerpproces te monitoren en waar nodig bij te sturen. En hoewel de constructie veruit het grootste deel van de hoeveelheid toegepast materiaal betreft (ongeveer 60%), is het noodzakelijk dat dit ook voor alle andere materialen zal worden opgepakt. Het streven is uiteraard om op gebouwniveau Paris Proof te zijn en niet alleen de constructie. Om samen met alle disciplines een Paris Proof gebouw te ontwerpen is het nodig om te starten met het verdelen van de schaarse middelen. Dit betekent dat naast het alloceren van financieel budget ook het verdelen van het CO2-budget bovenaan op de agenda van de ontwerpvergadering dient te staan.
De huidige studie wordt slechts als een eerste stap gezien door Adviesbureau Lüning. Om een Paris Proof toekomst te realiseren, zullen adviseurs zich in hoog tempo moeten bekwamen in CO2-bewust ontwerpen. Adviesbureau Lüning heeft de handschoen opgepakt, wie volgt?
Kansen in prefab bouwen voor alle partijen in de bouw
Bouwen met prefab onderdelen is nodig om aan de enorme vraag naar woningen te voldoen. Want prefab bouwen betekent: sneller bouwen, duurzaam en circulair bouwen, met minder menskracht en materialen. Sander Braam organiseert als beursmanager voor de vierde keer de vakbeurs PREFAB in opdracht van 54events. Daar brengt hij partijen samen die gezamenlijk razendsnel woningen kunnen realiseren. Met bijvoorbeeld in een fabriek geproduceerde daken en gevels, met installatieskids, kant-en-klare badkamers. Van 10 tot en met 12 oktober vindt deze beurs plaats in de Brabanthallen in ’s-Hertogenbosch.
Bezoekers van de beurs PREFAB kunnen rekenen op een gevarieerd aanbod van exposanten. “We verwachten honderd exposanten en partners, met ervaren bedrijven en met start ups. In twee theaters organiseren we sessies over onderwerpen als digitalisering en circulariteit. Onderwerpen die actueel zijn in de bouw besproken door experts.”
Micro-industrialisatie voor elk formaat bouwbedrijf
“We moeten anders gaan bouwen”, stelt Sander. “Je hoeft geen volledige woningen prefab te bouwen, ook met een prefab gevel of badkamer kun je al sneller bouwen.” Prefab bouwen is dus ook een optie voor kleinere bouwbedrijven. “Je kunt al sneller bouwen met bijvoorbeeld een kraan om houtskeletbouw-delen mee te verplaatsen of door te werken met een kantelbank. Dat soort kleine slagen noemen we micro-industrialisatie.”
Meer bouwen met minder mensen
“Jongeren vinden de bouwplaats niet zo aantrekkelijk dat merken alle partijen in de bouwsector. Het in weer en wind buiten werken en het soms ver reizen spreekt hen niet aan. Bouwen in een fabriek biedt voordelen; geen last van het weer en een vaste locatie. En: het werken met computergestuurde machines en robots spreekt jongere generaties ook erg aan. Dat is te zien op opleidingen. De prefab-markt is zeer innovatief, ook dat biedt uitdaging voor jonge mensen met ambitie. Bovendien zijn er minder vakbekwame medewerkers nodig. Ook mensen zonder bouwopleiding en bijvoorbeeld mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt kunnen, met de juiste begeleiding, bouwen in een fabriek. En als je nu, als kleine aannemer, drie woningen per jaar bouwt op traditionele wijze, dan kun je er met hetzelfde team vijf bouwen als je slim gebruik maakt van prefab. De bouwtijd is gemiddeld enkele maanden korter.”
Circulair bouwen voor hergebruik
De meest vergaande manier van prefab bouwen is conceptueel bouwen. “Hierbij worden alle onderdelen van een woning in een geconditioneerde hal gebouwd en daarna op de bouwplaats, op de fundering, aan elkaar bevestigd. Engineer je dit goed, dan kun je de verschillende delen met droge verbindingen aan elkaar maken.” Dat maakt een woning demontabel en remontabel. “De aparte delen kun je hergebruiken of je bouwt de woning op een andere plek weer op. “Met deze methode kun je ook levensbestendige huizen bouwen, want dit soort gebouwen zijn makkelijk uit te breiden met bijvoorbeeld een extra kamer op de begane grond.” Ook installatieskids kunnen circulair zijn. Als ze makkelijk te demonteren zijn dan haal je ze aan het einde van de levensduur uit een woning, hergebruik je onderdelen en recycle je de overige materialen.”
Materiaalschaarste
Afvalvermindering is een belangrijke opgave voor de bouw. Met prefab kun je enorm veel materiaal besparen, veel meer dan met traditionele bouw. “Bij traditionele bouwprojecten, worden rechthoekige isolatieblokken op de bouwplaats bezorgd en op maat gezaagd. Maar je kunt ook het BIM-model van een woning invoeren in een zaagcomputer en de blokken op maat (laten) zagen in een fabriek. Vervolgens zet je de isolatie als een puzzel in elkaar.” Ook houtskeletbouw is een manier om zuiniger om te gaan met materiaal.
Prefab bouwen, is duurzaam bouwen
Het zuinig omgaan met materialen, de demonteerbaarheid, de circulariteit, dit alles maakt prefab bouwen zeer duurzaam. “Doordat je in een geconditioneerde omgeving bouwt, stoot je op de bouw veel minder CO2 uit, zeker als je ook werkt met elektrische bouwvoertuigen en -materialen. Het aantal transportbewegingen naar de bouw toe ligt ook veel lager.” En die geconditioneerde bouwomgeving maakt het documenteren van materialen en processen erg eenvoudig. “Tijdens een traditioneel bouwproces wordt er nog weleens iets toegevoegd en niet gedocumenteerd terwijl bedrijven vanaf 1 januari 2024 voor de Wet kwaliteitsborging alles moeten kunnen verantwoorden.”
Uitdagingen
Op de beurs PREFAB worden ook de uitdagingen van prefab bouwen besproken. “Die zitten bijvoorbeeld in de planfase. Als in een woningbouwproject een deel van de huizen traditioneel en een deel prefab gebouwd worden, moet je er wel voor zorgen dat de prefab woningen die veel eerder opgeleverd worden aangesloten kunnen worden op de nutsvoorzieningen.” Het ideale prefab-bouwproces start al op de tekentafel. “De architect moet ontwerpen vanuit een prefab-gedachte en in samenwerking met ketenpartners. Als je niet direct vanuit een prefab gedachte ontwerpt wordt het ontwerp te duur.” Samenwerking in de bouwketen wordt nog belangrijker. “Afbouwers hoeven niet te vrezen voor verlies van werk; ze kunnen eerder in het proces ingezet worden. En installateurs die normaliter losse producten leveren, kunnen al een bijdrage leveren in de engineeringsfase en vervolgens aan de installatieskid.”
Aanmelden of op zoek naar meer informatie over de beurs PREFAB? www.prefabbeurs.nl
Tijdelijke stroomoplossingen bij het uitbreiden van de productiecapaciteit
Wanneer u niet kunt starten met uw werkzaamheden of productie vanwege geen of te weinig stroom door netcongestie, dan biedt een tijdelijke stroomoplossing uitkomst. Een hybride energieoplossing bestaand uit een aggregaat en een Battery Box leent zich hier uitstekend voor. Wanneer het net niet toereikend is om in de toegenomen stroomvraag te voorzien, kan de Battery Box bijspringen. De Battery Box kan worden bijgeladen door het net, maar de kans is in dit scenario aanwezig dat het net hier geen capaciteit voor heeft. Dat is waar het aggregaat de uitkomst biedt.
Werken met een aggregaat kan in sommige situaties lastig zijn, bijvoorbeeld vanwege strenge regels rond uitstoot. Door het aggregaat te combineren met de Battery Box, hoeft het alleen aan te slaan om de batterij bij te laden. Het optimale werkgebied van een aggregaat ligt rond 80% van het vermogen. Wanneer het aggregaat als hoofdstroomvoorziening dient, wordt dit vermogen zelden constant gevraagd, maar wanneer u het inzet om de Battery Box te laden kan dit wel. Zo wordt de benodigde brandstof het efficiëntst ingezet. Om de milieuimpact verder te reduceren kunt u ervoor kiezen om GTL of HVO biodiesel te gebruiken in plaats van reguliere diesel. Ook kan het aggregaat worden voorzien van een Denox-installatie en een roetfilter of kunt u ervoor kiezen om een Stage V aggregaat te huren.
Bredenoord denkt met u mee
Wilt u voorkomen dat uw werkzaamheden vertraging oplopen vanwege de gevolgen van netcongestie? Dan denkt Bredenoord graag met u mee over een tijdelijke stroomoplossing waarmee u de wachttijd op een (grotere) aansluiting kunt overbruggen. Maar ook over aanvullende energie-opwek of juist loadmanagement in verband met teruglever restrictie.
Kennissessie: Batterijen de oplossing voor netcongestie?
In het Praktijktheater Smart Energy op de Vakbeurs Energie vertelt Zef Jansen, Commercial Manager Projects bij Bredenoord, u meer over mogelijke oplossingen voor netcongestie voor uw bedrijf of project. Welke rol spelen batterijen? En hoe kan een kleine netaansluiting toch voldoende energie leveren?
Meld u snel aan voor deze sessie en bestel uw gratis toegangskaart.
FPH Ploegmakers volop in beweging met Hitachi
Gevarieerd infrawerk? Je vraagt erom bij FPH Ploegmakers (FPH). Denk bijvoorbeeld aan een dijkversterking, waarvoor allerlei werkzaamheden samenkomen. Projecten zó divers: dit is waar het inrichten van de buitenruimte om draait. Het bedrijf uit Vinkel heeft de afgelopen jaren daarom geïnvesteerd in diverse moderne Hitachi-machines, waaronder een ZX350LC-7,
ZX350LC-7 SLF en ZX155W-7. Hiermee kan FPH Ploegmakers specialistische werkzaamheden als dijkversterking, natuurherstel, het bouwrijp maken van nieuwe stedelijke gebieden, de aanleg van rioleringen of het verleggen van complete wegen op een innovatieve en efficiënte manier uitvoeren.
Opgericht in de jaren 80 door Frans en Tony Ploegmakers, heeft FPH zich door de jaren heen ontwikkeld tot een gerenommeerde speler in de wereld van de weg- en waterbouw en cultuurtechnische werken. Zonen Erwin en Gerbert geven nu leiding aan het bedrijf en samen met een team van meer dan 50 medewerkers richten zij de buitenruimte van Nederland in.
Bij toeval in het geel
Uit het gesprek met Erwin Ploegmakers blijkt wel waarom hij verantwoordelijk is voor het machinepark en de aanschaf van nieuwe machines. Erwin weet namelijk alles van de Hitachi machines die FPH vanaf haar oprichting in gebruik heeft genomen. Zo vertelt hij nog een leuke anekdote over waarom de machines vanaf 1988 uitgevoerd zijn in een gele kleur. “Eigenlijk was dit per ongeluk, aldus Erwin. Onze Hitachi-machine ging naar de spuiter en vlak daarvoor had een andere Ploegmakers een gele machine besteld. De spuiter dacht met hetzelfde bedrijf te maken te hebben en dat onze machine in dezelfde kleur gespoten moest worden. Zo kan het lopen. Tot op de dag van vandaag maakt deze kleur onderdeel uit van onze herkenbare huisstijl en worden onze nieuwe machines ook in deze kleur besteld.
FPH kijkt vooruit
Klimaatverandering en duurzaam werken zorgen voor uitdagingen. Bij de aanschaf van nieuwe machines was het dus belangrijk dat er vooruit werd gekeken naar de uitdagingen van de toekomst. Hierbij houdt men de ontwikkelingen op het gebied van elektrisch of waterstof goed in de gaten.
Machines moeten in ieder geval op uiteenlopende projecten ingezet kunnen worden, lang meegaan, duurzaam ingezet kunnen worden en ook op biobrandstoffen kunnen draaien.
“Enkele jaren geleden hebben we met collega’s een inventarisatie gemaakt over welke machines nodig zijn om onze werkzaamheden nu en in de toekomst goed uit te kunnen voeren. Daarna is de vraag bij Hitachi-dealer Pellen uit Veldhoven neergelegd. Zij zijn sinds vele jaren ons vaste aanspreekpunt als het gaat om de verkoop van nieuwe machines, maar ook als het gaat om service en onderdelen. Mocht er iets aan de hand zijn en we hebben vragen, dan wordt dit snel en professioneel opgelost.”
“Uiteindelijk is er gekozen voor drie nieuwe Zaxis-7-machines: een ZX350LC-7, ZX350LC-7 met Super Long Front van 18 meter en een mobiele graafmachine in de vorm van een ZX155W-7. De eerste ZX350-7 werd reeds in oktober 2020 geleverd en daarna volgde in maart 2021 de ZX350LC-7 SLF en in maart van dit jaar de ZX155W-7. Tot op heden zijn onze collega’s erg tevreden over de machines. Het comfort en het feit dat ze merkbaar stiller zijn dan de vorige generatie horen we veel terug.”
“We hebben de machines compleet uit laten rusten zodat ze de komende jaren voor alle soorten werkzaamheden ingezet kunnen worden. Alle drie de machines hebben bijvoorbeeld overdruk-voorbereiding, centrale smering en GPS. Daarnaast zijn de rupsgraafmachines uitgerust met een hydraulisch snelwisselsysteem en heeft de mobiele graafmachine een Engcon DC2 draaikantelstuk.”
De machines zijn sinds hun komst onder andere ingezet voor de omlegging van afwateringskanaal De Raam (nabij Weert), de dijkversterking rondom Tiel, natuurherstelwerkzaamheden voor Waterschap Rijn en Ijssel en de aanleg en inrichting van woonbuurt de Lanen in Rosmalen.
Blijven groeien
Naast de Zaxis-7-modellen beschikt FPH Ploegmakers over een groot aantal andere modellen van het Japanse merk. Waaronder diverse minigravers (ZX19U, ZX38U, ZX55U), twee mobielen (ZX140W-6) en nog drie rupsgraafmachines (ZX135US-3, ZX225US-6 en ZX300-6).
Met dit uitgebreide machinepark verwacht FPH Ploegmakers te kunnen blijven groeien als samenwerkingspartner voor gemeenten, waterschappen en provinciale overheden. “We kijken altijd verder dan ons eigen straatje en de machines van Hitachi helpen ons bij het oplossen van complexe opdrachten,” besluit Erwin.
BouWatch Wordt BauWatch; Een nieuwe identiteit voor een nieuwe fase van groei en succes
BouWatch, ooit begonnen als een innovatief project binnen Visser Assen in Nederland, is uitgegroeid tot een internationale marktleider in tijdelijke beveiliging en toegangscontrole. Het bedrijf maakt vandaag een belangrijke aankondiging en gaat verder onder de naam “BauWatch.”
Sinds de oprichting in 2010 heeft BouWatch haar dienstenaanbod voortdurend uitgebreid en geïnnoveerd. Met trots heeft BouWatch haar positie verstevigd als marktleider in Noordwest-Europa. Het bedrijf heeft vestigingen in Nederland, Duitsland, België, Frankrijk, Spanje en Engeland, waardoor het klanten in deze landen van dienst kan zijn met hoogwaardige beveiligingsoplossingen. Als onderdeel van haar voortdurende expansie op internationaal niveau, zal BouWatch dit jaar haar aanwezigheid verder vergroten door te openen in vier nieuwe landen: Oostenrijk, Italië, Ierland en Polen.
De naam “BauWatch” weerspiegelt beter de internationale aanwezigheid en de ambitie van het bedrijf om haar diensten wereldwijd aan te bieden. Met deze verandering gaat ook een nieuw logo gepaard, dat een fris en modern ontwerp heeft. Het nieuwe beeldmerk symboliseert de innovatieve aanpak van BauWatch en haar voortdurende inzet om voorop te blijven lopen in de beveiligingssector.
Ronald Boerkamp, Managing Director Nederland, spreekt vol enthousiasme over de rebranding: “We zijn verheugd om ons te presenteren als BauWatch. Deze nieuwe naam weerspiegelt onze groeiende aanwezigheid in de internationale markt en onze toewijding om onze klanten innovatieve en betrouwbare beveiligingsoplossingen te bieden. Onze klanten kunnen rekenen op dezelfde hoogwaardige dienstverlening en klantgerichtheid die ze van ons gewend zijn.”
BauWatch heeft een stevige reputatie opgebouwd als expert op het gebied van beveiligingsoplossingen, zowel in Nederland als daarbuiten. Met haar uitgebreide assortiment aan innovatieve technologieën en proactieve aanpak heeft het bedrijf vele klanten geholpen om hun beveiligingsdoelen te bereiken.
BauWatch bedankt haar klanten en partners voor hun waardevolle steun en vertrouwen gedurende de jaren. Het bedrijf kijkt uit naar een succesvolle toekomst onder de nieuwe naam en blijft zich inzetten om haar klanten met innovatieve en geavanceerde beveiligingsoplossingen te blijven bedienen.
Voor meer informatie over BauWatch en haar diensten kun je terecht op de vernieuwde website op [website link].
Over BauWatch
BauWatch is een toonaangevend beveiligingsbedrijf dat gespecialiseerd is in het leveren van innovatieve beveiligingsoplossingen voor zowel nationale als internationale klanten. Met een bewezen staat van dienst en een team van experts in de branche, biedt BauWatch op maat gemaakte beveiligingsoplossingen die voldoen aan de specifieke behoeften van haar klanten.
Nieuwe website ondersteunt bestekschrijvers bij hydroseeding
Nederland wordt steeds groener. Een innovatieve zaaitechniek speelt daar een glansrol in: hydroseeding. De methode maakt het mogelijk om gelijkmatig te zaaien op moeilijk in te zaaien plekken. Een onlangs gelanceerde website gaat helpen de zaaitechniek toegankelijker te maken voor bestekschrijvers in de groeninfra sector.
Wanneer een talud niet goed ingezaaid wordt gaat de stabiliteit van de bodem snel achteruit. Een begroeide, levendige bodem voorkomt bodemerosie. Goed inzaaien is vooral onmisbaar op locaties waar bodem-stabiliteit van groot belang is. Denk daarbij aan hellingen, steile taluds, geluidswallen of waterretentie bekken. Het kan vervelende situaties opleveren als grond hier niet goed op zijn plaats blijft liggen door gebrek aan plantgroei.
Begroeiing en langdurige stabiliteit Door middel van hydroseeding kunnen deze lastig in te zaaien locaties, waar conventioneel zaaien snel wegwaait of wegspoelt, toch egaal worden ingezaaid. Het zorgt ervoor dat zaden worden beschermd tegen wind en water erosie. Wat hydroseeding zo bijzonder maakt is het natuurlijke mengsel dat gebruikt wordt. Een combinatie van mulch, water, zaden, meststoffen en bindmiddelen wordt machinaal over het in te zaaien talud gespoten. Grond en zaden blijven dankzij de samenstelling stevig op hun plaats. Dit maakt het een milieuvriendelijke en kostenefficiënte manier om begroeiing en langdurige stabiliteit te stimuleren.
De toekomst van zaaien Ondanks alle voordelen, wordt hydroseeding In Nederland nog relatief weinig ingezet. Jaap Sterk is pionier op het gebied van de innovatieve zaaitechniek en ziet bestekschrijvers vooral vastlopen op planmatige aspecten. De verplichte technische omschrijving van het project -het bestek- is namelijk net als de zaaitechniek zelf, specialistisch werk. Jaap vertelt: ‘Het opstellen van duidelijke en gedetailleerde bestekteksten voor hydroseeding projecten kan voor veel bestekschrijvers die ermee willen werken een uitdaging zijn. Door de complexiteit en de vereiste expertise op dit gebied zien we dat veel bestekschrijvers moeite hebben met het schrijven van goede bestekteksten. Een bestek samenstellen klinkt misschien simpel, maar helaas ontbreekt een basis bestektekst in de RAW. Dat wil zeggen dat Ingenieursbureaus de benodigde berekeningen en alle daarbij komende variabelen rond materialen, specificaties, verwerkingsmethoden en garantievoorwaarden van een project helemaal zelf moeten inrichten. Behoorlijk ingewikkeld. Daarvoor hebben wij de website www.bestektekst.nl gelanceerd. Een website die Ingenieursbureaus helpt bij het schrijven van kloppende bestekteksten die leiden tot het uiteindelijk gewenste resultaat.
Lancering website Via de overzichtelijke website kunnen bestekschrijvers in de groeninfra effectieve bestekteksten opstellen zonder technische hindernissen. Met een reeks voor geformuleerde secties, technische specificaties en aanbevelingen zorgt de website ervoor dat bestekschrijvers alle benodigde informatie kunnen vinden. Ze gebruiken zo eenvoudig de juiste terminologie en formules om succesvolle hydroseeding projecten te waarborgen die leiden tot het gewenste resultaat. Jaap vervolgt: ‘De website bevat een schat aan sectorgerichte informatie en technische details die van grote waarde zijn bij het opstellen van hydroseeding bestekteksten. Bestekschrijvers kunnen kiezen uit diverse aanpasbare sjablonen die voldoen aan verschillende projectvereisten en specificaties. BestekTekst.nl wordt bijgestaan door een team van deskundigen in hydroseeding. Het team biedt advies en richtlijnen om ervoor te zorgen dat de bestekteksten nauwkeurig en volledig zijn. Controle van een geschreven tekst is gratis. We hopen hiermee bestekschrijvers te ondersteunen en hydroseeding toegankelijk te maken voor de groeninfra sector’.
Meer weten? Kijk dan op: www.bestektekst.nl
