Prefab is de toekomst

28 maart 2022, 13:52 bouwcomplex Efficiënt bouwen start met een efficiënt ontwerpproces. Prefab beton en houtskeletbouw zijn daar steeds vaker onderdeel van. Het vergt van de betrokken partijen dat ze al tijdens de schetsfase met elkaar om tafel gaan. Een mooi voorbeeld van een dergelijk bouwproces is de woning van Jarko en Marieke.
Een begane grond met wanden en verdiepingsvloer van beton met daar bovenop een verdieping met zadeldak van hout. Dat is de schuurwoning die Marieke en Jarko laten bouwen in Deventer. Zij heeft een voorkeur voor dampopen skeletbouw en het natuurlijke materiaal hout omdat ze verwacht daarin het prettigste te slapen. Hij wil vooral een stevig fundament. Architect Gerben van Kampen van Woonsubliem ontwierp een vrijstaande woning en haalde aannemer Michel Lips uit Duiven erbij. ‘Wij hebben ervaring mettraditionele bouw, houtbouw en bouwen met betoncasco’s.’ Olcas uit Lochem wordt ingeschakeld om het betoncasco te ontwerpen en te produceren.
Constructeur kon gericht aan het werk Johan Oltvoort, directeur van Olcas: ‘Doordat Marieke en Jarko deze keuzevoor een betoncasco in het beginstadium gemaakt hebben, kon de constructeur gericht aan het werk. Dit is een mooi voorbeeld van een efficiënt ontwerpproces waarbij gebruik gemaakt wordt van zowel de positieve eigenschappen van beton als die van hout.’ Meteen betoncasco kun je bijvoorbeeld lange wanden maken van 10 meter lang bij 3,80 meter hoog. ‘En wil je kozijnen tot aan het plafond, dan berekenen wij hoeveel staal er nodig is in de constructie.’ Ook de voorzieningen voor installaties voor verwarming, elektra en water worden in de fabriek aangebracht.
Voorkom extra kosten Als opdrachtgevers bij Olcas aankloppen nadat de constructeur het ontwerp heeft doorgerekend op een traditionele manier, dan vraagt het werken met een betoncasco meer overleg. ‘Het wijzigen van een ontwerp heeft dan consequenties. De constructeur moet opnieuw gaan rekenen bijvoorbeeld, omdat het verschil in gewicht tussen kalkzandsteen en een betoncasco rond de 500 kilo per kuub is. En als je overgaat naar een betoncasco na het indienen van de bouwvergunning, maak je ook extra kosten.’
Meer bouwen met zelfde team Door producenten van betoncasco’s en houtskeletbouwdelen vanaf de schetsfase te betrekken, wordt het bouwproces zo efficiënt mogelijk. En dat biedt niet alleen voordelenvoor de (particuliere) opdrachtgever. Oltvoort: ‘Een aannemer met een team van vijf man bouwt nu vier woningen per jaar op traditionele wijze, en kan er vijf bouwen door met prefab te werken.’ ‘Dat klopt inderdaad’, bevestigt Lips.
Vooroordelen hout en beton Houtskeletbouw heeft de reputatie te zorgen voor te warme slaapkamers in de zomer. Jarko en Marieke lossen dit op door naast vloerverwarming ook een aantal radiatoren te plaatsen die kunnen verwarmen. Oltvoort: ‘Tegen beton wordt niet altijd positief aangekeken. Ja, het maken van cement zorgt voor CO2-uitstoot, maar met massa kun je ‘s nachts nog koelen en dat kan met hout niet. Bovendien is er waarschijnlijk niet voldoende hout voor de hoeveelheid nieuwe woningen die Nederland moet gaan bouwen de komende jaren.’
Beide goed te isoleren De combinatie van een betoncasco met houtskeletbouw komt steeds vaker voor. Vooral bij panden met een zadeldak. ‘Voor woningen met platte daken van drie of vier verdiepingen is een betoncasco zeer interessant’, legt Oltvoort uit. ‘Het staat snel, je kunt werken met warmte en koudeopslag in het beton door het thermisch actief te maken en de buitenzijde kun je bekleden met isolatie en een gemetselde muur of een ander materiaal.’ Ook Lips pleit voor het combineren van beide materialen. ‘Een voordeel van een betoncasco met betonnen verdiepingsvloer is de geluidswering. En voor opdrachtgevers speelt ook het gevoel mee: beton voelt als een steviger fundament. En qua isolatie maakt het niet uit, zowel hout als beton kunnen we uitstekend isoleren.’
Kortere bouwtijd De aannemer is overtuigd van de voordelen van prefab bouwen. ‘Vakmensen zijn schaars, zoveel mogelijk laten voorbereiden in fabrieken heeft veel voordelen. Zo duurt de bouw veel korter: in een paar dagen kun je een betoncasco hebben staan. In de bouw werken we steeds meer met montagemedewerkers, opgeleide bouwvakkerszijn moeilijk te vinden. Daarnaast kun je in een fabriek onder constante omstandigheden een beter product maken. Prefab is de toekomst.’