DE KLUNZIGE WERKNEMER: HOE VER GAAT DE AANSPRAKELIJKHEID VAN DE WERKGEVER?

17 maart 2021, 09:13 bouw Een werknemer veroorzaakt, al dan niet expres, schade aan de eigendommen van de werkgever of een collega-werknemer of, erger nog, aan de eigendommen van een klant. Wie zal dat betalen?
Waar gehakt wordt, vallen spaanders De wetgever is hard: als uitgangspunt is de werkgever altijd aansprakelijk voor de schade die zijn werknemer heeft veroorzaakt in de uitvoering van de arbeidsovereenkomst.[1] Dit gaat ook verder dan de uitvoering van de werkzaamheden: alles dat de arbeidsovereenkomst raakt, kan hier potentieel onder vallen. Dus ook schade die is aangericht tijdens bedrijfsfeestjes, uitjes en etentjes, et cetera. Het maakt niet uit of er sprake is van een contractuele werkgever of een pseudowerkgever van een zzp’er.
Functioneel verband: hoe nauw is de relatie met het werk? Voorop staat dat de schade te maken moet hebben met het werk. Ik zal enkele voorbeelden geven.

• I: de werknemer is op bezoek bij een klant aan huis en stoot de kostbare vaas van tante Agaat om. Is er een relatie met het werk? Jazeker, want het werk weggedacht, zou de werknemer niet eens bij de klant aanwezig zijn geweest. De werkgever is aansprakelijk voor de schade van de klant.
• II: de werknemer gooit tijdens een bedrijfsfeest olie op de barbecue van een restaurant. Niet slechts de steak, maar het hele restaurant brandt af. Is er een relatie met het werk? Ja, het woord ‘bedrijfs-‘ zegt het al.
• III: een werknemer zit rustig in de bedrijfskantine een broodje te eten wanneer een collega hem, niet voor het eerst, van achteren ‘stoeiend’ in een armgreep neemt, deze keer met letsel tot gevolg. De relatie met het werk is evident.
• IV: de werknemer komt een collega in het café tegen en smijt hem tijdens een ruzie een glas in het gezicht, met letsel tot gevolg. Dit is zo ver verwijderd van de arbeidsovereenkomst dat de omstandigheden van het geval rechtvaardigen dat de werkgever hier niet aansprakelijk is.

Let wel: alle individuele omstandigheden van het geval kunnen een verschil maken in de uitkomst.
 Opzet of bewuste roekeloosheid Stel dat de werknemer echt de bedoeling had om schade te veroorzaken. De werkgever is dan niet aansprakelijk indien hij dit kan aantonen. Dat valt doorgaans niet mee. Soms kan een onderzoek naar de feiten die intentie aan het licht brengen of verklaart de werknemer zelf in een boze bui van die strekking.
Uitzonderingen: verkeersboetes en onrechtmatige daad De Hoge Raad heeft een uitzondering op de regel gemaakt ten aanzien van verkeersboetes die op de werkgever worden geïncasseerd. Die mag de werkgever wel op de werknemer verhalen. Schade die de werknemer buiten de arbeidsovereenkomst om aan de werkgever heeft veroorzaakt, kan te verhalen zijn op grond van onrechtmatige daad.
Hoe kan de werkgever zich indekken? Het is mogelijk om vooraf in een schriftelijke overeenkomst vast te leggen wie welke schade draagt. Let wel: dit gaat alleen op indien de werknemer voor alle potentiële schade die hij contractueel op zich neemt, verzekerd is. Ook is het niet de bedoeling om alle aansprakelijkheid voor alle schade ‘af te schrijven’ richting de werknemer; dat maakt een dergelijke overeenkomst slechts zwakker en het vermindert niet de aanspraken op schadevergoeding van derden op de werkgever.
Aan klunzige werknemers is helaas weinig te doen.....
[1]            Art. 7:661 BW.